ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿੰਵੇੰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪੱਖ ਤੋਂ, ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਵਿਦਿਅਕ ਮੌਕੇ ਪ੍ਦਾਨ ਕਹ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪਾ੍ਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਅਕ ਐਪਸ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਸਰੋਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੱਚੇ ਕਲਾਸਰੂਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ,ਨਵੇਂ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੱਸਿਆ-ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ੀਜਾ ਨਾਲ ਜੂੜੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਰੀਰਕ ਦੂਰੀ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਕਿ, ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਭਾਵੀ ਕੰਮਿਆ ਵੀ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕੀ੍ਨ ਸਮਾਂ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹਨ, ਜੋ ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਸਥਿਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਰਤੋਂ ਨੀਦ ਦੀ ਪੈਟਰਨ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਬੋਧਾਤਮਕ ਕਾਰਕ ਪ੍ਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਨਉਚਿਤ ਸਮੱਗਰੀ, ਸਾਈਬਰ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ, ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਚਿਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।
ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੋਖਮਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਸਪਸ਼ਟ-ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਕੀ੍ਨ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਨਲਾਈਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਡਿਜਿਟਲ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਔਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਔਫਲਾਈਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਆਖਰਕਾਰ, ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਚੰਗੇ ਜਾਂ ਮਾੜੇ ਹਨ ਇਹ ਇੱਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਵੇੰ ਏਕੀਕਿਰਤ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸੰਜਮ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਸਿੱਖਣ, ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਮੰਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਕੀਮਤੀ ਔਜ਼ਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਂਲਾਕਿ ,ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਸੁਨਿਸਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਚੇਤ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰਹਿਣਾ ਮੱਹਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਤੇ ਉਮਰ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹੇ।
ਲਵਿੰਕਾ
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ।
